ZAMEK W BRZEŚCIU KUJAWSKIM pow. Włocławek
kategoria:

zabytki architektury - zamki, warownie, twierdze
opis: Budynek będący obecnie siedzibą poczty i placówek kultury w swych murach kryje pozostałości dawnego zamku. Przeprowadzone badania nie potwierdziły wzniesienia go w miejscu dawnego grodu. Dawną drewniano-ziemną rezydencję obronną Książąt Kujawskich archeolodzy sytuują na terenie obecnej wsi Stary Brześć. W XIV wieku Brześć stał się stolicą księstwa brzesko-kujawskiego. Położony przy granicy z państwem krzyżackim był często niszczony i palony. W roku 1343 wrócił do Polski stając się dla króla Kazimierza Wielkiego ważnym strategicznie punktem nadgranicznym.
   Z inicjatywy królewskiej miasto otoczono murami. W ich południowym narożniku usytuowano królewski zamek. Wzniesiony został na skraju skarpy, której 10-metrowe stromizny otaczały go z trzech stron. Od północy, czyli od strony miasta wykopano przekop. Zamek w Brześciu Kujawskim miał plan czworoboku o lekko załamanych bokach południowym i zachodnim. Główny dom zamkowy o wymiarach 12,6x23,3 znajdował się przy północnej kurtynie murów. Obok usytuowana została brama. W narożniku południowo-wschodnim znajdowała się cylindryczna wieża. Pozostałą zabudowę dziedzińca stanowiły drewniane budynki gospodarcze. Całość otaczał mur obwodowy ceglany na kamiennej podmurówce.
   Po zawarciu z Zakonem Krzyżackim w roku 1466 II pokoju toruńskiego, zamek w Brześciu Kujawskim utracił swe nadgraniczne znaczenie i stał się siedzibą starostów. W drugiej połowie XVI wieku piastujący wówczas urząd starosty Mieleccy dokonali rozbudowy zamku. Wzniesione zostały nowe budynki, a także przebudowane skrzydło gotyckie. Jak to miało miejsce z wieloma polskimi zamkami również w tym przypadku dokonane przez Szwedów podczas "potopu" zniszczenia zapoczątkowały upadek. W 1800 roku zamek został rozebrany przez Prusaków, którzy na jego fundamentach zbudowali więzienie funkcjonujące do I wojny światowej. Po 1918 roku budynek przebudowano w stylu późnoklasycystycznym  na cele szkolne. W piwnicach i przyziemiu prawdopodobnie zachowały się szczątki budowli średniowiecznej, a w budynku gospodarczym - pozostałości murów. Obecnie budynek użytkuje Poczta Polska i Biblioteka Publiczna.
źródło: http://www.zamkiobronne.pl
jak trafić: Brześć Kujawski jest położony 13 km na południowy-zachód od Włocławka przy drodze nr 270 do Koła. Zamek znajduje się na wylocie z miasta w kierunku na Koło po prawej stronie drogi przy ulicy St. Dubois 10.
zdjęcie:


fot. A. Borkowski