KOŚCIÓŁ P.W. ZWIASTOWANIA NMP W INOWROCŁAWIU 

kategoria:

zabytki architektury - budowle sakralne

opis:

Historia
Pod koniec XIX wieku Inowrocław posiadał jedną parafię. W kontekście gwałtownego rozwoju demograficznego miasta konieczne się stało powołanie drugiego ośrodka duszpasterskiego. Starania o zmianę tego stanu rzeczy rozpoczął w 1890 roku ks. Antoni Laubitz, późniejszy biskup. Neoromańska bazylika została wzniesiona w 1901 roku według projektu berlińskiego architekta Augusta Rincklake, a rzeźbą architektoniczną ozdobił świątynię poznański artysta Władysław Marcinkowski. W 1902 roku konsekracji kościoła dokonał arcybiskup Florian Stablewski, metropolita gnieźnieński i poznański.
   9 kwietnia 1909 roku zapadło się północne ramię transeptu w wyniku rabunkowej eksploatacji złóż soli
położonych na głębokości 150-180 m. W kilka lat później po ustabilizowaniu się górotworu kościół został
odbudowany. W 1929 roku rekonstruował go jego budowniczy - ks. biskup Antoni Laubitz.
   W roku konsekracji świątyni został w niej ochrzczony ks. kardynał Józef Glemp, arcybiskup warszawski, Prymas Polski.

Architektura kościoła
jest największym i najwyższym budynkiem sakralnym w stolicy Kujaw Zachodnich. wieża świątyni mierząca 77 metrów. Kościół p.w. Zwiastowania NMP to monumentalna trzynawowa bazylika z transeptem i absydami na przedłużeniu naw i jednowieżowym masywem zachodnim. Kościół wzniesiony na planie krzyża łacińskiego, co zapewniło budowli harmonijne proporcje.  Świątynia ma 73 m długości, 23 m szerokości i 12 m wysokości (w kopule 18 m).  Strzelista wieża wznosi się na wysokość 77 m. Na tympanonie portalu głównego (nad drzwiami) tronuje ukoronowana Madonna z maleńkim Chrystusem na kolanach adorowana przez trzech monarchów. Jednemu z nich twarzy "użyczył" sam ksiądz Antoni Laubitz. Natomiast w tympanonie południowym przedstawiono scenę Zwiastowania (stąd wezwanie kościoła). Miało ono znaczenie symboliczne - zwiastowała zapowiedź odrodzenia się Ojczyzny. Dopełnieniem Zwiastowania była płaskorzeźba tympanonu północnego. W nim sportretowano wybitniejszych inowrocławian. Umieszczone na transeptach symbole czterech Ewangelistów przypominały nauczycielską rolę Kościoła głoszącego dobrą nowinę.

Wyposażenie
Pierwotne wyposażenie świątyni było imponujące. Głównym elementem wystroju jest złota mozaika zawierająca w scenach figuralnych przesłanie religijne i narodowe.  W kościele warto zwrócić uwagę na rzeźby z piaskowca i marmuru kanaryjskiego wykonane przez Władysława Marcinkowskiego, a także polichromię dzieła braci Drapiewskich z Pelplina. W nawie głównej na sklepieniu umieszczono sceny Zwiastowania, Nawiedzenia i Wniebowzięcia NMP, a w nawach bocznych na ścianach poniżej rozet przedstawiono cztery cnoty główne i trzy boskie. Interesująca jest figurka Matki Boskiej Fatimskiej w kaplicy północnej oraz witraże ufundowane przez bogatych mieszkańców, przedstawiające postacie św. Kingi, św. Barbary, św. Wojciecha i św. Jadwigi w nawie północnej zaś w południowej św. Teresy, św. Kazimierza, św. Antoniego i św. Leona.

źródło:

Sikorska J., Inowrocław, Dzieje, zabytki, okolice, legendy, Inowrocław, 1997
Cisowski K., Gniezno, Bydgoszcz oraz Inowrocław i okolice, Inowrocław, 2000

jak trafić:

Kościół p.w. Zwiastowania NMP w Inowrocławiu usytuowany jest przy ul. Plebanka 10.
 

zdjęcie:


fot. ze strony http://dziedzictwo.ekai.pl