opis: |
Historia kościoła
Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Nieszawie został zbudowany
w latach 1611-1635. Dwie kaplice dobudowano w XVIII wieku. Po licznych
przebudowach m.in. z powodu pożarów w 1729 r. i 1841 r. zatracił częściowo
stylowe cechy. Kościół został odbudowany w 1748 roku z fundacji starosty
Józefa Sokołowskiego, a potem w 1843 roku. W następstwie represji po
powstaniu styczniowym - w 1864 r. - zakonnicy zostali zmuszeni do
opuszczenia klasztoru. Przeszedł on pod zarząd duchowieństwa
diecezjalnego. Franciszkanie powrócili do Nieszawy w 1919 roku, ale
ponownie opuścili kościół i klasztor w latach 1925-1937. W okresie II
wojny światowej zakonnicy zostali aresztowani przez Niemców, a świątynię
wykorzystano jako magazyn nawozów mineralnych, niszcząc częściowo jej
wyposażenie. Od 1945 roku kościół ponownie znalazł się we władaniu zakonu
franciszkanów aż do 1973 roku, kiedy przekazali go diecezji
włocławskiej. Poddany remontowi w latach 1973-1978 stał się ostatecznie
siedzibą Diecezjalnego Domu Rekolekcyjnego im. św. Maksymiliana Kolbego
(ojciec Maksymilian przebywał w Nieszawie w 1922 roku - celem podratowania
zdrowia).
Architektura kościoła
Kościół jest zbudowany z cegły, orientowany. Z okresu sprzed
przebudowy pochodzi jedynie trójbocznie zamknięte prezbiterium ze
sklepieniem kolebkowym i lunetami. Do prezbiterium przylega piętrowy
klasztor, u którego podnóża, w pobliżu obecnego pomnika św. Wojciecha
istniał od XVI do XIX wieku szpital (przytułek) utrzymywany z fundacji
Stanisława Bieńka.
Zabytkowe wyposażenie kościoła
- ołtarz główny, rokokowy z 1752 roku (posiada rzeźbioną Grupę
Ukrzyżowania)
- dwa konfesjonały rokokowe z drugiej połowy XVIII wieku
- rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem z II polowy XVIII wieku
- dwa krucyfiksy drewniane z XVIII wieku
- obraz św. Józefa z pierwszej połowy polowy XVII wieku
- obraz Matki Bożej Szkaplerznej, słynący łaskami, z przełomu XVII/XVIII
w.
- wieczna lampa z XVII wieku
- pacyfikał z relikwiami św. Antoniego z XVIII wieku |