KOŚCIÓŁ p.w. ŚW. WAWRZYŃCA W SZCZEPANKACH  
gm. Łasin, pow. Grudziądz
kategoria:

zabytki architektury - budowle sakralne
opis:    Kościół w Szczepankach został wzniesiony przez Krzyżaków w I połowie XIV w.  Murowany z cegły w układzie gotyckim, z użyciem cegły zendrówki, częściowo w układzie rombowym. Salowy korpus na rzucie prostokąta, oskarpowany jednouskokowo w narożach wschodnich, z kwadratową zakrystią z przełomu XIX/XX w. od strony północnej i kwadratową, czterokondygnacyjną wieżą od zachodu, oskarpowaną w narożach zachodnich. Otwory okienne zamknięte odcinkowo.
   Elewacja wschodnia trójosiowa, z oknem i dwoma blendami po bokach, zwieńczona manierystycznym szczytem z lat 1609-1610, cofniętym z lica; szczyt rozczłonkowany lizenami, gzymsami i blendami, z których środkowe zamknięte półkoliście, boczne zaś w ośli grzbiet lub dwułuczem nadwieszonym na konsolkach; zwieńczenie szczytu stanowi nadstawa z trójkątnym szczycikiem. Elewacje boczne z zamurowanymi ostrołukowymi, wielouskokowymi portalami.
   Ściana północna korpusu z jednym otworem okiennym umieszczonym po wschodniej stronie trójuskokowego portalu zwieńczonego trójkątną wimpergą, w partii wschodniej przesłonięta bryłą zakrystii.
     Ściana południowa korpusu czteroosiowa, z profilowanym portalem pod drugim od zachodu oknem.
   Elewacja zachodnia korpusu przesłonięta bryłą wieży ujętą w narożach na całej wysokości masywnymi, trójuskokowymi skarpami; wieża z licznymi otworami maculcowymi. Na osi ostrołukowy portal wejściowy, nad nim, w wyższej kondygnacji, mały otwór okienny, powyżej mniejszy, w najwyższej kondygnacji, nadbudowanej prawdopodobnie w XVIII w.
   Kościół kryty dachem dwuspadowym, zakrystia pulpitowym (dachówka esówka i klasztorna), wieża dachem namiotowym przechodzącym z czworoboku w ośmiobok (karpiówka ułożona w koronkę) zwieńczonym chorągiewką z datą 1929.
   Wnętrze świątyni nakryte stropem prawdopodobnie z około 1700 r. Z kruchty podwieżowej do wnętrza kościoła i w ścianie północnej korpusu portale ostrołukowe umieszczone w odcinkowo zamkniętych niszach.
    Organy z 1909 r. o zewnętrznej oprawie neobarokowej i współczesnym jej wyposażeniu instrumentu.
    Wyposażenie kościoła późnobarokowe: ołtarz główny z 1. ćwierci XVIII w. z obrazami z około połowy XIX w. przedstawiającymi Ukrzyżowanie i św. Wawrzyńca; XVIII-wieczny baldachim ambony z rzeźbą św. Michała Archanioła; chrzcielnica z 1. połowy XVIII w. w kształcie anioła dźwigającego czarę; prospekt organowy z tego samego czasu. Na strychu przechowywane są: tabernakulum z ołtarza głównego z 1. ćwierci XVIII stulecia, rama barokowego feretronu z początku XVIII w. oraz barokowe, XVIII-wieczne rzeźby dwóch aniołków. Na wieży zawieszony jest dzwon z 1702 r.
   Kościół i parafia w Szczepankach pozostawały w granicach diecezji pomezańskiej do 1527 r. W roku 1596 decyzją biskupa Piotra Tylickiego parafia Szczepanki została włączona do parafii Łasin jako filia. W latach 1609-1610 staraniem proboszcza łasińskiego odnowiono kościół, który ponownie zniszczyły wojska szwedzkie w latach 1626-1629. Kilkadziesiąt lat później - w 1670 r. kościół wzmiankowany był jeszcze jako ruina. Szczepanki pozostawały filią parafii łasińskiej do 1927 r., kiedy Szczepanki odzyskały status samodzielnej placówki duszpasterskiej. W 1992 r. ponownie zostały podniesione do rangi parafii.
źródło: Diecezja Toruńska historia i teraźniejszość, t. 12, Dekanat łasiński, pod red. S. Kardasza, Toruń, 1997
jak trafić: Do Szczepanek dojedziemy z Grudziądza drogą krajową nr 10 do miejscowości Nowe Mosty, gdzie skręcimy w drogę lokalną (drogowskaz) i po 3 km jazdy dojedziemy do celu. Pozostali dojadą autobusami PKS dojeżdżającymi do Szczepanek z Grudziądza i Łasina. Można też dotrzeć pieszo z Łasina, wędrując piękną polną drogą nad Jeziorem Małym ok. 3,5 km. Kościół znajduje się  przy szosie w zachodniej części wsi.
 
zdjęcie:


fot. ze strony www.powiatgrudziadzki.pl