ZBÓR
STAROLUTERAŃSKI, OBECNIE CERKIEW P.W. ŚW. MIKOŁAJA
W TORUNIU
zabytki architektury - budowle sakralne
Toruńska wspólnota prawosławna napotykała na liczne problemy przy znalezieniu miejsca dla domu modlitwy. Wynajmowano pomieszczenia będące świątyniami innych wyznań, np. kaplicę ewangelicką przy ulicy Strumykowej, świątynię ewangelików reformowanych przy ulicy Dominikańskiej, a w 1924 roku dzięki staraniom ówczesnego proboszcza otworzono pierwszą kaplicę prawosławną w mieście. Mieściła się ona w rejonie Baonu Sanitarnego nr VIII za Dworcem Miasto i została udostępniona przez władze wojskowe. Trzy lata później, ze względu na rozwiązanie parafii obozowej i zwiększenie się liczby wiernych, cerkiew przeniesiona została do dawnego zboru ewangelickiego na Nowym Rynku.
Niewiele wiadomo o losach parafii prawosławnej w latach drugiej wojny światowej i okresie powojennym. Zaraz po wejściu Niemców do miasta cerkiew przeniesiona została na ulicę Podgórną, gdzie mieści się ona do dnia dzisiejszego. Kiedy do Torunia wkroczyły oddziały armii radzieckiej, deportowano wielu zamieszkałych w regionie Rosjan i Ukraińców. Przyczyniło się to do zmniejszenia liczebności miejscowej wspólnoty prawosławnej. Liczba parafian zwiększyła się po napływie repatriantów pochodzących z kresów wschodnich II Rzeczypospolitej.
Parafia prawosławna w Toruniu działa także i dzisiaj. Obecnie liczy około 200 wiernych pochodzenia rosyjskiego, litewskiego, ukraińskiego i białoruskiego, ale także należą do niej rdzenni Polacy. Nabożeństwa w Cerkwi odbywają się regularnie w soboty, o godz. 17.00 i niedziele o 10.00 w języku cerkiewno-słowiańskim, poza kazaniami wygłaszanymi w języku polskim. Duszpasterzem toruńskiej wspólnoty prawosławnej jest ks. ppłk Mikołaj Hajduczenia. W nabożeństwach w toruńskiej cerkwi może uczestniczyć każdy, są one otwarte. We wnętrzu świątyni panuje niezwykły nastrój stworzony przez dziesiątki zapalonych świec. Swoisty i niepowtarzalny klimat tworzy także muzyka cerkiewna wykonywana podczas nabożeństw.
Cerkiew jest niewielkim budynkiem o konstrukcji drewnianej i charakterystycznej architekturze, z kopułą wieńczącą wieżę. Mieści się w zaadaptowanym drewnianym budynku dawnego kościoła ewangelicko-luterańskiego, wybudowanym w 1888. Cerkiew została zbudowana z elementów rozebranego poprzedniego Dworca Miasto. Wewnątrz znajduje się przeniesiony dębowy ikonostas z XIX w. Wieżę dobudowano ok. 1990.
Cerkiew przy ulicy Podgórnej jest jedynym tego typu obiektem w Toruniu, przypomina o istnieniu w mieście od wielu lat wspólnoty prawosławnej zrzeszającej toruńską mniejszość rosyjską i ukraińską. Ślad ich egzystencji pozostał także na toruńskich cmentarzach garnizonowych.
fot. wikipedia
fot. ze strony
http://fotoforum.gazeta.pl
