KOŚCIÓŁ P.W. MATKI BOSKIEJ ZWYCIĘSKIEJ I
ŚW. JERZEGO
W TORUNIU
zabytki architektury - budowle sakralne
Kościół p.w. Matki Boskiej Zwycięskiej i św. Jerzego w Toruniu, dawniej kościół św. Jerzego, nawiązuje tradycją i wymiarami do średniowiecznego, gotyckiego kościoła św. Jerzego znajdującego się na Chełmińskim Przedmieściu. Kościół tamten, od XVI w. służący jako parafialny polskim ewangelikom z przedmieść Torunia, został rozebrany z powodów militarnych podczas wojen napoleońskich w 1811 r. Nabożeństwa parafii św. Jerzego, która nadal zachowała samodzielność administracyjną, odbywały się początkowo w kaplicy ewangelicko-reformowanej przy ul. Szerokiej, a potem w nowomiejskim kościele ewangelickim. Z inicjatywy pastora Reinholda Heuera w 1900 r. zakupiono parcelę na Mokrem (wówczas samodzielnej gminie) pod budowę kościoła i domu parafialnego. Honorowy patronat nad budową objęła cesarzowa Augusta Wiktoria. W sierpniu 1904 r. ukończono budowę secesyjnej plebanii. Kamień węgielny pod budowę świątyni położono 2 października 1905 r., a uroczystość poświęcenia miała miejsce 27 maja 1907 r. w obecności księcia Oskara Pruskiego. Po II wojnie światowej w 1945 r. kościół otrzymał wezwanie Matki Boskiej Zwycięskiej i stał się filialnym rzymskokatolickiej parafii Chrystusa Króla. W 1971 r. erygowano samodzielną parafię. W latach 80. XX wieku połączono powojenne i dawne wezwanie kościoła i parafii.
Architektura
Kościół jest budowlą ceglana, neogotycką, zwróconą prezbiterium na południe. Do szerokiego trójnawowego trójprzęsłowego korpusu przylega pięciobocznie zamknięte prezbiterium. Fasadę i elewacje boczne ożywiają trójkątne szczyty z jasnymi blendami. Wieżę dostawioną przy fasadzie od wschodu wieńczy neobarokowy hełm z zegarem. Wnętrze kryte jest sklepieniem krzyżowym i z trzech stron wypełniają je drewniane empory.
Zabytkowe wyposażenie
Wyposażenie wnętrza Kościoła jest skromne. Znajduje się tu m.in. kamienna płyta nagrobna Johanna Stranskiego z 1648 roku, przeniesiona z dawnego Kościoła św. Jerzego, relikwiarz św. Antoniego z 1888 roku. Z pierwotnego wyposażenia zachowała się także mozaika z wyobrażeniem głowy Chrystusa w zamknięciu prezbiterium, wykonana według drzeworytu Albrechta Dürera przez berlińską firmę Puhl und Wagner. Wizerunki adorujących aniołów namalował Wilhelm Sievers z Hanoweru. Wyobrażenie św. Jerzego w przedsionku wykonał prof. Wilhelm Süs z Karlsruhe, witraże o motywach ornamentalnych i roślinnych firma Ferdinand Müller z Quedlinburga.
Pozostałe wyposażenie pochodzi już z okresu powojennego, w tym organy zbudowane przez firmę Józef Mollin w 1978 roku, wizerunek św. Jerzego o rysach ks. Jerzego Popiełuszki z lat 80. XX wieku oraz tablica pamiątkowa żołnierzy AK Inspektoratu Oszmiańskiego.
Kościół p.w. Matki Boskiej Zwycięskiej i św. Jerzego
znajduje się w dzielnicy Mokre na ulicy Podgórnej.
