POEWANGELICKI KOŚCIÓŁ P.W. ŚW. TRÓJCY W TORUNIU

kategoria:

zabytki architektury - budowle sakralne

opis:

Poewangelicki kościół p.w. Trójcy Świętej w Toruniu - budynek znajdujący się pośrodku Rynku Nowomiejskiego w Toruniu. Wcześniej na tym miejscu stał gotycki Ratusz Nowomiejski, zamieniony w 1668 na kościół ewangelicki (luterański) pod wezwaniem Trójcy Św. Na skutek złego stanu technicznego przystąpiono w 1818 roku do jego rozbiórki. W 1824 ukończono budowę obecnego, w tzw. stylu arkadowym z klasycystycznym wnętrzem, według projektu dostarczonego przez Wyższą Deputację Budowlaną opracowanego prawdopodobnie z dużym udziałem Karla Friedricha Schinkla. Do 1927 roku w budynku znajdował się kościół ewangelicko-unijny, odtąd do 1939 pełnił on funkcję cerkwi prawosławnej św. Mikołaja. Po II wojnie światowej w budynku urządzono magazyny. W 1994 roku dokonano renowacji, w latach 1993-1999 odbywał się w nim Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage. W pierwszej dekadzie XXI wieku w budynku zboru wielokrotnie odbywały się obchody Święta Reformacji, organizowane przez kościoły ewangeliczne, zrzeszone w Toruńskim Przymierzu Protestanckim. Obecnie w budynku zboru znajduje się jedna z większych toruńskich dyskotek. W 2005 roku odnowiona została wieża dawnego kościoła, a także elewacja zachodnia, natomiast na początku 2006 roku elewacja południowa i północna.
   Część wyposażenia kościoła (w tym XVIII-wieczny obraz Adoracja Baranka Apokaliptycznego) została przeniesiona do kościoła ewangelicko-augsburskiego św. Szczepana przy Wałach gen. Sikorskiego. Stamtąd w latach 50. obraz ołtarzowy "Chrystus Zmartwychwstały", malowany przez Paula Händlera 1891 dostał się do ewangelickiego kościoła Św. Trójcy w Warszawie, a klasycystyczne retabulum do Starej Iwicznej. Dzwony przeniesiono do katedry w Pelplinie, ambonę do kościoła św. Antoniego w Toruniu na Wrzosach. Organy uległy całkowitej dewastacji.

źródło: Arszyński M., Nowomiejski kościół ewangelicki w Toruniu - przyczynek do dziejów architektury pierwszej połowy XIX wieku na Pomorzu, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, z. 25 (293), 1994, s. 169-188
jak trafić: Kościół p.w. Trójcy Świętej znajduje się pośrodku Rynku Nowomiejskiego w Toruniu.
 
zdjęcie:


fot. wikipedia