TRZY DWORY W MAŁEJ KLONI  gm. Gostycyn, pow. Tuchola
kategoria:

zabytki architektury - pałace, dworki, chaty
opis:

DWÓR I

 

Dwór I o charakterze klasycyzującym, znajduje się w środku wsi. Datacja jego budowy nie jest pewna. Najpóźniej powstał około 1860 r. Jego właścicielem w 1865 roku był Albert Wolf, w latach 1880-1904 rodzina Naufeld, a od 1926 roku rodzina Thiede. Prezentuje typ obszernej wiejskiej rezydencji o niewyszukanej formie zewnętrznej zbliżonej do budownictwa miejskiego I połowy XIX w. Jego powierzchnia użytkowa wynosi 210 m². Elewacją frontową zwrócony jest ku drodze. Budynek parterowy został zaplanowany na rzucie prostokąta, z użytkowym poddaszem (dwa pokoje na szczytach) oraz częściowym podpiwniczeniem, pod pomieszczeniem kuchni i dolnego hallu frontowego oraz w części południowo-zachodniej. Jest dwutraktowy z frontowym ryzalitem na osi elewacji zachodniej. Przykrywa go dach dwuspadowy. Od frontu znajduje się kryta dwuspadowym daszkiem wystawka. Przed frontową elewacja zaplanowany został niewielki ogród. Za dworem rozciąga się podwórze folwarczne, w którego północnej pierzei zachowała się chlewnia z 1895 r. i kuchnia z około 1904 r. W niewielkiej odległości od dworu, po jego południowo-zachodniej stronie znajduje się staw z rosnącymi nad nim wierzbami.

 

DWÓR II

 

Dwór II wznosi się w południowej części wsi, przy drodze do stacji kolejowej Mała Klonia. Jego powierzchnia użytkowa bez piwnicy, wynosi 500m². Powstawał etapowo. Prawdopodobnie pod koniec XIX wieku Julius Gerth zbudował niewielki dwór (dom mieszkalny), który między rokiem 1920-1930 została częściowo włączony (fundamenty i piwnice) do nowego dworu, jako jego wschodnia część. Budynek rozplanowano w kształcie litery "T". Składa  się z korpusu głównego i skrzydła zachodniego. Jest parterowy, całkowicie podpiwniczony, z dwupoziomowym poddaszem, w dolnej części mieszkalnej. Korpus główny ma kształt prostokąta z ryzalitem wejścia w elewacji północnej. Do elewacji południowej dostawiony jest ganek filarowy z czterema czworokątnymi słupami, wspierającymi balkon. Zasadniczy układ pomieszczeń dwutraktowy, w części wschodniej trzytraktowy z korytarzem pośrodku. Skrzydło zachodnie na planie prostokąta z ryzalitem na osi elewacji południowej, w zasadniczym schemacie dwutraktowe z klatką schodową w części północno-wschodniej. Całość przykryta została popularnym w tamtym czasie mansardowym dachem. Wnętrze uzyskało secesyjny charakter. Za dworem, po jego północnej stronie, znajduje się podwórze folwarczne z budynkiem gospodarczym, dwiema oborami i stodołą. Na wschód od dworu znajdują się pozostałości parku krajobrazowego.
 

DWÓR III
 


fot. A. Sikorska

Dwór III o charakterze klasycyzującym, wzniesiony został około 1860 r. przez Juliusa Schoenefelda. Od 1929 roku do końca II wojny światowej był własnością rodziny Krüger. Znajduje się nieopodal skrzyżowania dróg do Wilkowa i Kamienicy oraz Wielkiej Kloni. Stoi na niewielkim wzniesieniu. Wjazd do niego był usytuowany od strony wschodniej i prowadził przez podwórze folwarczne. Budynek jest całkowicie podpiwniczony. Jego powierzchnia użytkowa wynosi 420 m². Zaprojektowany został na rzucie wydłużonego prostokąta. Jest to budowla parterowa z wybudówką na osi elewacji frontowej. Bryłę główną nakrywa dwuspadowy dach. Wybudówka przykryta jest dwuspadowym daszkiem o prostopadłej kaletnicy. Korpus główny symetryczny z nieznacznie wysuniętym ryzalitem na osi w elewacji frontowej, w części północnej dwutraktowy, w południowej trzytraktowy. Od południa, w przedłużeniu korpusu głównego, znajduje się prostokątna dobudówka pokryta płaskim dachem. Na południe od dworu znajduje się dawne podwórze folwarczne z zachowanymi ceglanymi budynkami: inwentarskim i gospodarczym. Nieopodal, przy głównej drodze prowadzącej przez wieś, stają trzy ceglane domy, dawniej zamieszkiwane przez pracowników folwarcznych. Za dworem, po stronie zachodniej rozciąga się park  krajobrazowy ze starymi dębami, lipami, modrzewiami i kasztanami.

źródło:

http://bip.gostycyn.pl
Parucka K., Raczyńska-Mąkowska E., Katalog zabytków województwa bydgoskiego, Bydgoszcz, 1997

jak trafić:

Miejscowość Mała Klonia jest położona w odległości 5 km od drogi wojewódzkiej nr 237, łączącej Bydgoszcz z Tucholą. W Pruszczu skręcamy w drogę lokalną, która przez Bagienicę doprowadzi nas do celu. Można też dojechać autobusami PKS z Tucholi.
Dwór I znajduje się w środku wsi, dwór II w południowej części wsi - przy drodze do stacji kolejowej Mała Klonia, a dwór III - nieopodal skrzyżowania dróg do Wilkowa i Kamienicy oraz Wielkiej Kloni.