DWÓR W  MILESZEWACH  gm. Jabłonowo Pom., pow. Brodnica
kategoria:

zabytki architektury - pałace, dworki, chaty
opis: Dwór w Mileszewach został zbudowany przypuszczalnie około połowy XIX wieku dla ówczesnego właściciela Ignacego Łyskowskiego. Położony na niewielkim, łagodnym wzniesieniu dwór okolony jest przez sędziwe już dziś drzewa miejscowego parku. Od strony wsi prowadzi do niego aleja, obrośnięta po obu stronach żywopłotem, zakończona półokrągłym podjazdem okalającym barwny od kwiatów klomb.
   Piętrowy dwór posadowiony został na wysokich piwnicach, być może wcześniejszego budynku, na planie prostokąta, z gankiem od strony frontowej, niewysoką wieżą oraz piętrową przybudówką z końca XIX wieku od strony wschodniej. Elewacja frontowa z rzędem siedmiu okien poprzedzona jest gankiem z żelazną balustradą, wspartym na opilastrowanych filarach. Okna parteru wzbogacone zostały ujętymi pilasterkami dźwigającymi odcinki fryzu i niskimi trójkątnymi przyczółkami. Odmiennie projektowane zostały okna na piętrze, w profilowanych obramieniach z gzymsikami wspartymi na konsolkach. Wieża w górnej kondygnacji posiada okna bliźniacze, zamknięte półkoliście przezroczami wspartymi na bocznych kolumnach. Dach dworu - czterospadowy, na wieży namiotowy, pokryty jest obecnie papą.
   Układ wnętrza dworu jest dwutraktowy. Według Jana Łangowskiego przed wojną na parterze mieściły się: hall, na lewo od niego salon, a na prawo gabinet i kancelaria. Na wprost hallu był salon męski, na lewo od niego sypialnia dziedzica i biblioteka, a na prawo jadalnia. W przybudówce pierwszy pokój od strony południowej zajmował praktykant, drugi - urzędnik podwórzowy, następnie była kuchnia, kredens oraz kuchnia pomocnicza dla drobiu. Na piętrze przybudówki mieszkała służba. Natomiast całe piętro dworu przeznaczone było na pokoje domowników, bony i nauczycielki.
   Właściciel dworu - Ignacy Łyskowski - był wielkim patriotą, posłem polskim do parlamentu niemieckiego, poetą i towarzyszem chłopów. Pragnął przybliżyć im oświatę polską i zasady dobrego gospodarowania. Pełnił funkcję prezesa Toruńskiego Towarzystwa Naukowego. Po jego śmierci Mileszewy odziedziczyła jego córka Anna, którą poślubił w 1888 roku Stanisław Sikorski. Anna Sikorska była współorganizatorką i prezeską Towarzystwa Ziemianek Polskich w Prusach. Ponadto wykazywała zdolności literackie, czego wyrazem są napisane przez nią Baśnie Kaszubskie, wydane w Bydgoszczy w 1921 i 1923 roku.
  Po Sikorskich majątek w Mileszewach zakupił Leon Łangowski, zasłużony działacz niepodległościowy, powstaniec wielkopolski. Za swoje zasługi w 1933 roku Prezydent Rzeczypospolitej odznaczył Leona Łangowskiego Orderem Polonia Restituta. Aresztowany przez gestapo, został rozstrzelany 27 października 1939 roku w Brzezinkach koło Bachotka, pod Brodnicą. Natomiast pozostali członkowie rodziny na początku września 1939 r. opuścili Mileszewy i udali się do miejscowości Słupy. W majątku pozostało tylko dwóch pracowników folwarcznych, którym powierzono ochronę mienia. Ze Słupa Niemcy kazali im wrócić do Mileszew, a wiosną 1940 roku wysiedleni zostali do pobliskiego Lembarga.
   W 1945 roku dworek w Mileszewach przeszedł na własność Skarbu Państwa, reprezentowanego przez Państwowe Nieruchomości Ziemskie, później Państwowe Gospodarstwa Rolne, a od 1992 roku Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa, która administruje nim do dzisiaj. W 1987 roku ufundowano tablicę poświęcona pamięci Leona Łangowskiego, która została wmurowana w ścianę frontową dworu. 
źródło: K. Gmińska, M. Rejmanowski, Mileszewy, Zespół dworsko - parkowy, Toruń, 1998
jak trafić: Osoby posiadające własny środek transportu dojadą drogą wojewódzką nr 543 od strony Jabłonowa Pomorskiego do miejscowości Lembarg, po czym skręcą w drogę lokalną do wsi Konojady. W odległości 1 km od Lembarga, za przejazdem kolejowym, kierują się w kierunku południowo - wschodnim i po następnym kilometrze są Mileszewy. Dla wytrwałych turystów pieszych, istnieje możliwość dojazdu pociągiem do stacji kolejowej w Jabłonowie Pomorskim, a stamtąd pieszo 7 km w kierunku południowo - wschodnim do Mileszew. Do pobliskiego Lembarga można też dotrzeć za znakami czerwonego szlaku pieszego Brodnica - Jabłonowo - Łasin, skąd już bez znaków, szosą, niecałe 2 km do zespołu dworsko - parkowego w Mileszewach.
zdjęcie: