Pierwsze pisemne wzmianki o Żalnie pochodzą z roku 1341 - Żalno jest własnością rycerską i podobnie jak całe Pomorze Gdańskie od roku 1308 jest pod władaniem krzyżackim. Na mocy II pokoju toruńskiego Pomorze wraca do Polski, a Żalno prawdopodobnie od tego czasu zostaje siedzibą rodu Żalińskich, którzy przybyli tu z Dębicy i przyjęli nazwisko od Żalna.
   Budowę dworu w Żalnie rozpoczęto w 1570 roku na polecenie Macieja Żalińskiego, starosty tucholskiego i kasztelana gdańskiego. Po śmierci Macieja pracę kontynuował jego syn Samuel, wojewoda malborski, a budowę piętrowego dworu w stylu późnorenesansowym ukończono w 1580 r. Miał on kształt czworobocznej wieży mieszkalnej. Samuel był w historii Żalna najznamienitszym mieszkańcem Żalna, jego zaś następcy nie byli dobrymi gospodarzami i majątek podupadł gospodarczo. Lata świetności minęły bezpowrotnie. W historiografii znany jest fakt, iż Józef Pruszak, kasztelan gdański w 1765 r., ufundował we dworze w Żalnie kaplicę, jednak dalsze losy tej kaplicy nie są znane. Na skutek represji rządu pruskiego Żalińscy w odwet za pomoc powstańcom styczniowym w roku 1863 tracą swój majątek. Dwór został znacznie rozbudowany przez kolejnych właścicieli - pojawiły się piwnice i parter sklepiony kolebkowo. W 1900 roku Prusacy dokonują parcelacji majątku Żalińskich. W wyniku postanowień traktatu wersalskiego osadnicy niemieccy zostają zmuszeni do opuszczenia Żalna a rodzina Żalińskich odzyskuje swój majątek ("resztówkę"). W 1939 r. do opuszczenia domu zostaje zmuszona właścicielka posiadłości Janina Żalińska. 14 lutego 1945 roku wojska radzieckie wyzwalają Żalno, a dawni właściciele wracają do swych gospodarstw. Do Żalna wraca też Janina Żalińska po czym zostaje fałszywie oskarżona i uwięziona. W jej majątku powstaje spółdzielnia rolnicza, do której muszą zapisać się prawie wszyscy gospodarze. Dopiero w 1956 roku Janina Żalińska zostaje uniewinniona, przestaje też istnieć spółdzielnia. W 1957 roku Janina Żalińska umiera, a jej majątek wraz z dworem odkupiła rodzina Chrustowskich. Żalińscy opuścili miejsce, które zamieszkiwali przez ostatnie pięć wieków.
   W 1975 roku dwór w Żalnie został adaptowany na zajazd. Obecnie w dworku mieści się gospodarstwo agroturystyczne, które prowadzą Renata i Mirosław Chrustowscy.
   Na południe od dworu, nad brzegiem Jeziora Żalińskiego, zachowały się pozostałości przydworskiego parku ze śladami podziałów geometrycznych, z dawnym kopcem widokowym, urokliwymi altanami drzewnymi oraz okazami pomnikowymi. Dużo uroku posiada aleja lipowa i grabowa oraz młodsza, ale oryginalna aleja bukowa, która potęguje walory przyrodnicze parku, założonego w pierwszej połowie XVI wieku przez Samuela Żalińskiego.

Do Żalna z Bydgoszczy dojedziemy drogą krajową nr 25 do Mąkowarska, a stamtąd najpierw drogą wojewódzką nr 237 do Tucholi, a potem 8 km jazdy drogą wojewódzką nr 240 i jesteśmy na miejscu. Osoby nie posiadające własnego środku transportu powinny skorzystać z autobusów PKS dojeżdżających do Żalna z Tucholi i Chojnic (zobacz na mapie).