REZERWAT "JAMY" gm. Rogóźno, pow. Grudziądz

kategoria:

obiekty przyrodnicze - rezerwaty przyrody

opis:

Rezerwat przyrody "Jamy" znajduje się na terenie gminy Rogóźno i należy do leśnictwa Zarośle. Położony jest na wysoczyźnie morenowej Pojezierza Iławskiego o charakterze moreny falistej, z dużą różnorodnością utworów geologicznych i gleb. Wyróżniono gleby: brunatne wyługowane, płowe właściwe, czarne ziemie murszowate, torfowe torfowisk niskich, torfowe torfowisk przejściowych i opadowo glejowe właściwe.
   Rezerwat został utworzony w 1967 roku, pod nazwą "Buczyna w Jamach Grudziądzkich" - na powierzchni 12,13 ha w celu zachowania ze względu naukowych i dydaktycznych fragmentu buczyny pomorskiej. Poza rezerwatem zostały wówczas wiekowe (200-250-letnie) drzewostany wokół uroczyska "Białe Bagno" z udziałem dębu, buka, lipy drobnolistnej i sosny, które występują na powierzchni około 22 hektarów. Przez następne dziesięciolecia drzewostany te były świadomie chronione przed wycinką przez leśników, by po blisko dwudziestu latach wejść w skład nowo utworzonego rezerwatu "Jamy". Powstał on w 1985 roku na powierzchni 106,08 ha, w celu zachowania fragmentów buczyny pomorskiej oraz zbiorowisk grądowych. W lasach na terenie rezerwatu od stuleci dominowały drzewostany mieszane z udziałem dębu i buku o czym świadczy mapa drzewostanów Nadleśnictwa Jamy z lat 1890-1909. Na terenie rezerwatu wyróżniono 6 zespołów roślinnych:
- ols porzeczkowy
- łozowisko wierzby szarej
- brzezinę bagienną
- grąd subkontynentalny
- kwaśną buczynę bagienną
-żyzną buczynę niżową
Podstawowym przedmiotem ochrony w tym rezerwacie są zespoły żyznej buczyny niżowej (buczyna pomorska) i grądu subkontynentalnego.
   Zespół grądu subkontynentalnego reprezentowany jest przez dwa podzespoły: typowy i niski. Charakteryzuje się wielowarstwowością drzewostanów. Piętro górne tworzy dąb szypułkowy ze znaczną ilością buka i miejscami lipy drobnolistnej oraz sosny, pojedynczo  występują: brzoza brodawkowata, klon zwyczajny i sporadycznie świerk. W piętrze dolnym dominuje grab, lipa i buk. W podszycie rosną: bez czarny, bez koralowy, trzmielina brodawkowata, kruszyna, wiciokrzew suchodrzew. Z roślin zielonych najczęściej występują: gwiazdnica wielokwiatowa, czworolist pospolity, prosownica rozpierzchła, marzanka wonna, zawilec gajowy, turzyca palczasta, szczawik zajęczy, niecierpek drobnokwiatowy, konwalijka dwulistna i konwalia majowa.
   Zespół buczyny  pomorskiej, którego głównym gatunkiem jest buk, na terenie Nadleśnictwa Jamy osiąga północno-wschodnią granicę występowania. Panuje na wszystkich warstwach drzewostanu, a towarzyszą mu lipa drobnolistna, grab, klon zwyczajny i miejscami sosna. W runie występują: marzanka wonna, prosownica rozpierzchła, narzecznica samcza, fiołek leśny, czworolist pospolity, gajowiec żółty, groszek wiosenny, wawrzynek wilczełyko, trędownik bulwiasty, zawilec gajowy i żółty, przylaszczka pospolita, perłówka zwisła, turzyca palczasta, kłosownica leśna i podagrycznik pospolity.
   Pozostałe zespoły wykształciły się na położonym w północnej części rezerwatu torfowisku przejściowym, nazywanym "Białym Bagnem". To tutaj mają swoją ostoję łosie, a corocznie zakładają gniazda i wyprowadzają lęgi żurawie. Drzewostan reprezentuje olcha czarna, brzoza omszona i rzadziej jesion i dąb szypułkowy. W warstwie krzewów rośnie kruszyna oraz wierzby: uszata i szara. Charakterystyczne runo tworzą: psianka słotkogórz, turzyca błotna, turzyca palczasta, narecznica błotna i wełnianka pochwowata.

źródło: www.jamy.torun.lasy.gov.pl
jak trafić:

Rezerwat przyrody "Jamy" znajduje się w północnej części powiatu grudziądzkiego. Rozciąga się wzdłuż linii kolejowej Grudziądz - Kwidzyn na terenie leżącym pomiędzy miejscowościami Szembruczek i Jamy. Dojazd do rezerwatu z drogi krajowej nr 55 Grudziądz - Kwidzyn. Można również skorzystać z pociągów jeżdżących na trasie Grudziądz - Kwidzyn i wysiąść na stacji kolejowej w Szembruczku, lub dojechać tutaj autobusami PKS z Łasina. (zobacz na mapie)
 

zdjęcie:


fot. G. Gust ze strony www.jamy.torun.lasy.gov.pl