|
WŁOCŁAWEK |
|
| kategoria: | zabytkowy układ urbanistyczny |
| opis: |
Miasto zostało po raz pierwszy lokowane na prawie chełmińskim w 1261 r.
przez księcia Kazimierza I. Druga lokacja na prawie niemieckim - wskutek
zniszczeń wojennych - nastąpiła w 1339 r. przez biskupa Macieja z Gołańczy.
Miasto przedlokacyjne miało układ osiowy, z główną ulicą przebiegającą
równolegle do Wisły. Po drugiej lokacji nadano miastu kształt regularny,
zbliżony do prostokąta wydłużonego równolegle do Wisły z południowego-wschodu ku północnemu-zachodowi. Ośrodkiem miasta był zbliżony do
kwadratu rynek, który ograniczały ulice o zwartej zabudowie. Pomiędzy
północno-wschodnią pierzeją rynku a brzegiem Wisły usytuowano
kościół
parafialny p.w. św. Jana Chrzciciela, natomiast na środku rynku - ratusz
(zburzony w roku 1872). Północna pierzeja rynku łączyła ul. Spichlerną z
Zamczą, zaś południowa ul. Tumską z Łęgską. Od rynku do Wisły prowadziły
dwie ulice: Maślana i św. Jana. Od wieku XIV w prostokącie ulic Bednarska,
Tumska, Łęgska i Browarna ukształtowało się miasto, które do końca XVI w.
stanowiło zamknięty zespół urbanistyczny. Miasto rozplanowano według reguł
urbanistycznych typowych dla średniowiecza. Średniowieczny Włocławek
otoczony było obwarowaniami ziemnymi, z dwiema głównymi bramami: Kowalską
i Brzeską oraz co najmniej trzema furtami. Od strony Wisły prawdopodobnie
nie było fortyfikacji. Włocławskie Stare Miasto zachowało w zasadzie
niezmienioną od czasów średniowiecza siatkę ulic, w obrębie której
znajdują się średniowieczne budowle sakralne oraz XIX i XX-wieczna
zabudowa. W czasach nowożytnych główny kierunek rozwoju miasta nastąpił ku południowi, wzdłuż obu traktów: Kowalskiego (dzisiejsza ul. Królewiecka) i Brzeskiego (ul. Brzeska). W 1577 r. poszerzono granice miasta przez włączenie tzw. Nowego Miasta - terenu od Starego Rynku do obecnego Placu Wolności. |
| źródło: |
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. XI: Województwo bydgoskie, pod red.
T. Chrzanowskiego i M. Korneckiego, z. 18: Włocławek i okolice, oprac. W.
Puget i in., Warszawa, 1988 Muzeum Historii Włocławka - przewodnik, pod red. A. Kowalewskiej, Włocławek, 1997 |
| jak trafić: |
Włocławska Starówka znajduje się w północnej części miasta, nad samą
Wisłą, w prostokącie ulic: Bednarska, Tumska, Łęgska i Browarna. |
| zdjęcie: |
|
|
|
|
