opis: |
Pałac w Brzeziu został zbudowany w 1873
roku. Zaprojektował go warszawski architekt Artur Goebel dla ówczesnego
właściciela Leopolda Kronenberga. Jest to budowla w modnym w latach 70. XIX wieku tzw. kostiumie francuskim, czyli stylu
łączącym elementy francuskiego renesansu i manieryzmu.
Bryła pałacu
jest zwarta, nieregularna z okrągłą, czterokondygnacyjną wieżą w
południowo-wschodnim narożu. Budowla jest piętrowa, oparta na rzucie
przypominającym nieco literę H, z prostokątnym korpusem zwróconym fasadą
ku północy. Bryłę pałacu wzbogacają płytkie ryzality, a od zachodu wydatne
ryzality wyższe o jedną kondygnację, zamknięte trójbocznie. Od frontu, w wewnętrzne naroża pomiędzy ryzalitem a korpusem, ustawiono przedsionek
osłaniający wejście główne, z drugiej strony - przeszklony ogród zimowy,
natomiast od ogrodu do ryzalitu przystawiono cylindryczną,
czterokondygnacyjną wieżę. Takie ukształtowanie bryły pozwoliło na ciekawe
zakomponowanie wysokich dachów z wystawkami, tak typowych dla kostiumu
francuskiego.
Drugim wyróżnikiem budowli w tym stylu była dekoracja
elewacji; z tłem ścian wyłożonych czerwoną cegiełką silnie kontrastują
wytynkowane na biało boniowane obramienia okien i narożników, imitujące
kamienne oprawy. W naokiennik pierwszego piętra ryzalitu wprawiono
sztukatorską płycinę ze świeżo otrzymanym herbem właściciela. We wnętrzach
zachowały się jeszcze pozostałości dekoracji, przede wszystkim sztukaterie
i posadzki. Dawną świetność rezydencja odzyskała dzięki remontowi
przeprowadzonemu w 1987 roku.
W skład zespołu pałacowego w Brzeziu wchodzą:
-
pałac murowany z 1873 roku,
-
oficyna murowana z końca XIX wieku - "Wilsonówka"
-
oficyna murowana z końca XIX wieku,
-
stróżówka z bramą - murowana z 1873 roku,
-
dwie stajnie murowane z końca XIX wieku,
-
dom buchaltera z końca XIX wieku,
-
dom pisarza z końca XIX wieku,
-
dwa czworaki z końca XIX wieku,
- park pałacowy z 1889 roku.
"Wilsonówka" jest niewielkim parterowym domem, murowanym z cegły,
otynkowanym. Natomiast druga oficyna, zniekształcona kilkoma przybudówkami,
to budynek murowany z cegły, otynkowany, parterowy z użytkowym poddaszem.
Położony na planie zestawionych narożami prostokątów, z których większy
zorientowany jest dłuższą osią na północ, a mniejszy na wschód. Bryła
prostokątna kryta dachem naczółkowym.
Brama wjazdowa do pałacu składa się z dwóch murów o detalu naśladującym
formy pałacu.
Obecnie w pałacu zlokalizowane jest Pogotowie Opiekuńcze, który zajmuje park i znajdujące się w nim oficyny, pełniące
funkcje mieszkalne. |