DWÓR W GROCHOLINIE   gm. Kcynia, pow. Nakło

zabytki architektury - pałace, dworki, chaty

Na przełomie XVI i XVII wieku wybudowany został w Grocholinie przez Wojciecha Baranowskiego renesansowy dwór obronny zwany "zamkiem", uważany za rzadki przykład budownictwa obronno - mieszkalnego w Polsce północnej. W XVII w. zawaleniu uległa baszta, a następnie cała budowla popadła niemal w doszczętną ruinę. Dopiero ok. 1836 r. ówczesny właściciel Karol von Treskow pobudował nową basztę i dokonał ogólnej restauracji. Dwór prezentuje styl późnogotycki z elementami manierystycznymi oraz neogotyckimi. Ceglana bryła na niskim kamiennym cokole jest zamknięta na planie prostokąta o osi dłuższej północ-południe. Zachowanie większości cech stylowych ułatwił zamkowi fakt wybudowania obok, drugiego - nowego dworu, do którego przeniosło się życie dworskie. Odtąd zamek przeszedł na plan drugi, pełniąc funkcję zbrojowni i muzeum dworskiej kolekcji militariów. Swoje piękno architektoniczne zawdzięcza wąskim, neogotyckim szczytom, manierystycznemu portalowi odbiegającymi formą od charakteru całej budowli oraz późnogotyckiej baszcie akcentowanej szczytową chorągiewką z monogramem właścicieli G.T. Wieża ustawiona jest przekątniowo w stosunku do budynku głównego. 
   W otoczeniu dworu i pałacu w Grocholinie założono w XIX wieku klasycystyczny park krajobrazowy.

Kaja R., Przewodnik po zespołach pałacowych i dworskich, Bydgoszcz, 2002
Łaniecki S., Pałace, dwory i folwarki powiatu nakielskiego, Sępólno Kraj.- Nakło n. Notecią, 2005

Do Grocholina dojeżdżają autobusy PKS z Kcyni. Zespół pałacowo-parkowy znajduje się po południowej stronie szosy. Można też dojść czerwonym szlakiem  turystycznym Gołańcz - Kcynia. Dwór należy do spółki Gospodarstwo Rolne Grocholin i przeznaczony jest na cele restauracyjno-konferencyjne, część pomieszczeń na noclegi.  Wprawdzie nie jest udostępniony dla turystów, ale zwiedzanie  można wcześniej uzgodnić z gospodarzem obiektu (kontakt na stronie: www.grocholin.pl). Natomiast cały zespół pałacowo-parkowy nie jest ogrodzony i bez problemu można podziwiać architekturę z zewnątrz. Zobacz na mapie
 

fot. J. Drożdż