M£YN W  ¯UCHOWIE  gm. Skêpe, pow. Lipno

kategoria:

zabytki architektury - zabytki techniki

opis:

M³yn w ¯uchowie zosta³ zbudowany pod koniec XIX wieku przez dziedzica skêpskiego Gustawa Zieliñskiego. Na jego budowê w³a¶ciciel przeznaczy³ najlepsze drzewa ze swojego lasu. Do dzisiaj desek nie trzeba konserwowaæ. M³yn stan±³ nad rzek± Mieñ. Pocz±tkowo by³ mniejszy, potem - prawdopodobnie po pierwszej wojnie ¶wiatowej - zosta³ rozbudowany. Zamontowano w nim turbinê wodn± wysokogórsk± o mocy 105 KM.
   Po upañstwowieniu ca³ego maj±tku w 1945 roku, m³yn przez pewien czas nale¿a³ do wojska, jako zabezpieczenie ¿ywno¶ciowe na wypadek wojny. Nale¿a³ te¿ do tak zwanego "Klucza Zak³adów Przemys³u Rolnego w Radomicach" (do którego nale¿a³y wszystkie zak³ady rolnicze typu: krochmalnie, gorzelnie, m³yny gospodarcze itp.). Podlega³ te¿ pod PGR w Skêpem, Gromadzk± Radê w Karnkowie, Inspektorat M³ynów Gospodarczych w Lipnie i GS w Skêpem.
   Dopiero w latach 50-tych XX wieku zamontowano dwa potê¿ne silniki elektryczne. Odt±d m³yn móg³ pracowaæ jako m³yn wodny lub elektryczny i jako taki by³ najd³u¿ej eksploatowany. W m³ynie by³y dwa dzia³y pracy: dzia³ ¿ytni (sze¶æ par walców w systemie ci±g³ym, dwa odsiewacze p³askie podwójne i dwa pojedyncze na m±kê ¿ytni±) i dzia³ pszenny (dwie pary walców w systemie zawrotkowym i dwa odsiewacze na m±kê pszenn±). Oprócz tego mo¿na by³o ¶rutowaæ na ospê dla zwierz±t hodowlanych. Zdolno¶æ produkcyjna m³yna wynosi³a 20 ton na dobê. Wszelkie urz±dzenia znajduj± siê wewn±trz. Obecnie z silnego nurtu rzeki Mieñ pozosta³ jedynie strumieñ, który nadal p³ynie. Prawie od pocz±tku istnienia m³yna przemia³ odbywa³ siê w nim w trybie ci±g³ym, na trzy zmiany. Do produkcji przemia³u zatrudnionych by³o po dwóch ludzi (m³ynarzy) na ka¿d± zmianê oraz po dwóch ludzi do przyjmowania zbo¿a i wydawania produktów. Dozór nad ich prac± mia³ kierownik. Przewa¿nie mielono dla indywidualnych odbiorców. Przez krótki okres mielono na zlecenie Pañstwowego Zak³adu Zbo¿owego we W³oc³awku. W chwili obecnej m³yn w ¯uchowie jest w³asno¶ci± prywatn±.

¼ród³o:

Krajewski M., Mietz A., Zabytki Ziemi Dobrzyñskiej, W³oc³awek, 1996
Markowski F., M³yn w ¯uchowie, Materia³y do dziejów kultury i sztuki Bydgoszczy i regionu, zeszyt nr 13 , Bydgoszcz, 2008

jak trafiæ:

¯uchowo to miejscowo¶æ po³o¿ona przy drodze krajowej nr 10, miêdzy Lipnem a Skêpem. M³yn znajduje siê nieopodal rezerwatu przyrody - "Prze³om Mieni".

zdjêcie:


fot. G. Spycha³a