PARK W MEŁNIE  gm. Gruta, pow. Grudziądz

kategoria:

obiekty przyrodnicze - zabytkowe parki dworskie

opis:

Park przypałacowy w Mełnie  jest jednym z najlepiej zachowanych na ziemi chełmińskiej. Park swymi początkami sięga prawdopodobnie przełomu XVIII i XIX wieku. Układ przestrzenno-kompozycyjny ukształtowany został prawdopodobnie po 1830 r., kiedy Mełno stało się własnością Gottlieba Bielera i jego następców.  Park powstał w modnym w XIX wieku stylu krajobrazowym. Centralną częścią założenia jest pałac, usytuowany w parku.  Droga podjazdowa prowadzi od północy i kończy się niewielkim podjazdem przed pałacem. Z tej samej strony znajduje się obszerny trawnik ze swobodnie rosnącymi drzewami i kępami krzewów. 
   W układzie kompozycyjnym parku jego główne wnętrza tworzą rozległe polany i łąki parkowe, rozmieszczone pośród stawów, z grupami drzew i krzewów. Główne osie widokowe przebiegają wzdłuż stawu, przez środek parku z północy na południe (jest to jednocześnie oś kompozycyjna) i trzecia przecina regularny zbiornik wodny z północnego wschodu na południowy zachód.
   Park o powierzchni 15,74 ha jest założeniem o bardzo wysokich walorach krajobrazowych, o czym stanowią kontrasty wzrostowe, kolorystyczne i pokrojowe drzew z gatunków aklimatyzowanych oraz rodzimych, jak: buki pospolite, lipy, jodła kaukaska, świerki, dęby, cypryśnik błotny, orzech czarny, choina kanadyjska, wierzby, klony.
   Partie położone blisko granic parku są gęsto porośnięte drzewami i krzewami. Występujące tu zadrzewienie ma charakter parkowo-leśny. Drzewostan parku jest bardzo urozmaicony gatunkowo. Występuje tu ogółem 39 gatunków drzew (w tym 10 gatunków drzew iglastych) i 22 gatunki krzewów. Najliczniej reprezentowane są: dąb szypułkowy (12,5%), lipa drobnolistna (12,5%), buk zwyczajny (9,52%), klon pospolity (8,86%), grab pospolity (8,6 %), świerk pospolity (8,6%), jesion wyniosły (7,6%). Pozostałe 32 gatunki stanowią 32,3% ogólnej ilości drzew. Wiek najstarszych okazów ocenia się na około 180-200 lat.
   Za pomniki przyrody uznano w 1954 r. skupienie 6 drzew: dąb szypułkowy o obwodzie 384 cm, wysokości 32 m, którego wiek oceniono na 350 lat, lipę o obwodzie 702 cm, wysokości 22 m i 4 ponad 180-letnie buki, o obwodzie 294-315 cm.  Natomiast w 1998 r. uznano za pomnik przyrody skupienie kolejnych 37 drzew: limba, 2 świerki pospolite, 2 buki pospolite z bluszczem, buk pospolity, 2 buki pospolite forma skąponerwowa, 14 dębów, głóg jednoszyjkowy, jesion wyniosły, klon zwyczajny, 2 lipy drobnolistne, choina kanadyjska, 3 cypryśniki błotne, jodła kaukaska, 2 sosny wejmutki, robinia akacjowa, 2 orzechy czarne.
   Uroku parkowi dodają 3 zbiorniki wodne: staw o pow. 1,45 ha, zwany bocianem, podłużny basen wykopany w 1880 r. o pow. 0,26 ha i mały staw o pow. 0,15 ha. Teren parku jest łagodnie pofałdowany - różnica wysokości najwyżej i najniżej położonych punktów wynosi 8,5 metra. Żyzne gleby gliniasto-piaszczyste i korzystne stosunki wodne stwarzają doskonałe warunki do rozwoju roślin.
  W południowo-zachodniej części parku znajduje się niewielki cmentarz rodowy dawnych właścicieli Mełna - rodu Bielerów. Ostatni pochówek miał miejsce w 1994 roku, kiedy to pochowano tu szczątki zmarłego w 1954 r. Egberta von Bieler.
źródło: www.bip.gruta.akcessnet.net
Chrapkowski B., Rejmanowski M., Mełno, gmina Gruta, zespół pałacowo-parkowy, Toruń, 1996
Otremba Z., Miejscowości powiatu grudziądzkiego, Gdańsk, 2002
jak trafić: Mełno leży 17 km na wschód od Grudziądza. Zespół pałacowo-parkowy znajduje się we wschodniej części wsi (Mełno-Majątek). W pobliżu przechodzi pieszy szlak turystyczny koloru zielonego: Radzyń Chełmiński - Ostrowite. Dojazd do Mełna pociągiem relacji Grudziądz - Jabłonowo.
 
zdjęcie:


fot. ze strony www.powiatgrudziadzki.pl