PARK W SOSNOWIE  gm. Rogowo, pow. Rypin

obiekty przyrodnicze - zabytkowe parki dworskie

Park dworski w Sosnowie znajduje się na terenie nieznacznie pofałdowanym. Poza polami uprawnymi krajobraz tworzą kompleksy leśne, szczególnie duże na południe i południowy zachód od Sosnowa. W skład założenia dworskiego wchodzą: część reprezentacyjna, obejmująca dwór wraz z parkiem, położone na północ od nich pozostałości folwarku, a także rządcówka zlokalizowana przy nieistniejącym już zespole domów pracowników folwarcznych, znajdującym się przy drodze z Rogowa do Sosnowa.
   Park dworski w Sosnowie według danych z 1940 roku zajmował wraz z sadami powierzchnię 1 ha, w rzeczywistości zajmuje powierzchnię około 4 ha. Park został założony na początku XIX w. przez Wojciecha Machczyńskiego ówczesnego właściciela Sosnowa, zaś w 1905 r. został rekomponowany według projektu Stefana Celichowskiego. Wówczas też utworzono dwa stawy z wysepkami i mostami.
   Część reprezentacyjna położona jest na płaskim terenie. Park przyjmuje obrys prostokąta, rozciągniętego wzdłuż osi prowadzącej od zachodu ku wschodowi, równolegle do drogi w kierunku Zamościa i Czumska Małego, stanowiącej jego granicę północną. Od zachodu i południa do parku przylegają pola uprawne, zaś od wschodu las i biegnąca przez ten las droga gruntowa. Nie zachował się sad przyległy od wschodu do parku, a usytuowany po południowej stronie wspomnianej wyżej drogi. Park pierwotnie nie posiadał żadnych wygrodzeń, a obecnie od strony północnej wygradza go ogrodzenie z siatki.
   Główną oś kompozycyjną parku tworzy obsadzony kasztanowcami podjazd wraz z owalnym gazonem po zachodniej stronie dworu. Podjazd poprzedza ozdobna brama, po której zachowały się dwa słupy zwieńczone wazonami. Brama wybudowana została w czasie zbliżonym do wybudowania przy dworze oficyny, a więc w II połowie XIX wieku. Z tyłu dworu znajdował się trawiasty parter, ale został on zatarty, a w jego miejscu zlokalizowane są wygrodzone ogródki oraz szopki użytkowe przez obecnych mieszkańców dworu.
  W południowej części parku głównym elementem kompozycyjnym są dwa połączone ze sobą stawy. Podjazd, relikty, parteru trawiastego z tyłu dworu oraz stawy stanowią jedyne pozostałości historycznej kompozycji parku. W wyniku wieloletniego braku pielęgnacji i niekontrolowanego rozwoju drzew i krzewów spowodował, że park zamienił się w kompleks o charakterze leśnym. Zaciera się także granica pomiędzy przyległym lasem i parkiem. Istniejąca w parku ścieżka, biegnąca wokół stawów, jest niehistorycznym przedeptem.

P. Gałkowski, R. Piotrowski, Rogowo i okolice, Rypin-Rogowo, 2000
Materiały do dziejów rezydencji w Polsce: Ziemia dobrzyńska, t. 2, cz. 4, pod red. Stanisława Kunikowskiego, Włocławek, 2007

Założenie dworskie w Sosnowie usytuowane jest po obu stronach drogi lokalnej prowadzącej z Rogowa do Sosnowa i dalej przez Zamość do Czumska Małego, około 6 km na wschód od Rogowa i około 10 km na południe od Rypina. Dojazd autobusami PKS z Rypina.