opis: |
Założenie parkowe wokół zabytkowego
dworu w Wieńcu zostało
założone w końcu XIX wieku. Pierwotnie park zajmował powierzchnię około
3,5 ha. Rozciągał się na południu - od drogi wiejskiej, aż po
północny kres posiadłości, gdzie graniczył częściowo z folwarkiem, a
częściowo z drogą łączącą zabudowania gospodarcze z przyległymi polanami.
Od wschodu towarzyszyły mu pola, od zachodu skraj stanowiła droga
dojazdowa, prowadząca do dworu i dalej do folwarku. W części zachodniej, w
pobliżu dworu, znajdował się staw o powierzchni 0,09 ha. Większa część
parku położona była na wzniesieniu o dość dużej różnicy wysokości, ze
skłonem skierowanym głównie ku zachodowi, a w pobliżu dworu w stronę
południową, ku jezioru.
Na teren zespołu dworskiego wjeżdżało się przez bramę,
usytuowaną centralnie, na osi zachodniej elewacji dworu. W tej sytuacji elewacja
boczna przejęła rolę fasady frontowej. Znajdujące się tu paradne wejście,
z półokrągłym gankiem, pełniło jednocześnie funkcję wyjścia ogrodowego.
Zieleń parkowa przylegała bezpośrednio do dworu. Nie było podjazdu
z wyraźnie zarysowanym centralnym klombem. Układ dróg odpowiadał ówczesnym
kanonom mody sztuki ogrodowej. Klucząc, pozwalał dotrzeć do wszystkich
zakątków lub wykonać tylko mały spacer wokół dworu. Istniały też
bezpośrednie połączenia komunikacyjne z otoczeniem. Były to wyjścia na
drogę wiejską, na pola oraz na podwórze folwarczne.
Po 1945 roku, w
związku z działalnością Zakładu Rolnego, sukcesyjnie zmniejszano
powierzchnię parku w części północno-zachodniej, przeznaczając ją na
rozbudowę podwórza wraz z zabudowaniami gospodarczymi. Obecnie park
zajmuje obecnie 1,96 ha powierzchni. Dziś nie ma
już ogrodzenia, ani ozdobnej bramy (po której zostały tylko słupy z
resztkami stylizowanych latarń). Po 1985 roku wybrukowano drogę prowadzącą
od bramy wjazdowej do dworu oraz płaszczyznę wokół budynku. Kamieniem
polnym obudowano również podnóże skarpy przy wschodniej elewacji. W parku
wykonano nowe, kamienne ścieżki. Na drodze wzdłuż wschodniego i północnego
brzegu stawu także ułożono bruk.
Wnętrza parkowe oraz ścieżki opanowały
samosiewy drzew liściastych oraz ekspansywne krzewy, które zatarły dawny
układ kompozycyjny tej enklawy zieleni. Pozostał cenny starodrzew, który w
Wieńcu reprezentują: klony pospolite, jesiony wyniosłe i lipy
drobnolistne, wyraźnie górujące nad tutejszą okolicą. Ze względu na duże
walory przyrodniczo-krajobrazowe, park przydworski w Wieńcu został ujęty w
"Spisie parków i ogrodów zabytkowych w Polsce" (nr rej. 146/A) |