|
KOŚCIÓŁ
P.W. ŚŚ. APOSTOŁÓW SZYMONA I JUDY TADEUSZA |
|
| kategoria: |
zabytki architektury - budowle sakralne |
| opis: |
Historia Erygowanie parafii w Wąbrzeźnie mogło nastąpić przed 1246 r. W 1251 biskup Heidenryk ufundował w Wąbrzeźnie drewnianą kolegiatę, która wkrótce spłonęła. W latach 1323-1349 na jej miejscu na polecenie biskupa Ottona została wzniesiona fara pod wezwaniem Apostołów Szymona i Judy Tadeusza. W 1700 r. kościół spłonął i jeszcze w tym samym roku został odnowiony staraniem biskupa Teodora Potockiego. W 1705 r. został odlany przez Michała Wittwercka z Gdańska istniejący do dzisiaj dzwon. W 1779 r. dobudowano do fary niewysoką wieżę od zachodniej strony. Świątynia została gruntownie przekształcona w 1902 r. w wyniku rozbudowy. Dodano nawy boczne kryte trójspadowym dachem i podniesiono wieżę. Architektura Kościół gotycki, mocno przekształcony neogotycką przebudową, orientowany. Murowany z cegły i kamienia. Pierwotnie jednonawowy z wydzielonym prezbiterium, po rozbudowie trzynawowy. Z pierwotnego kościoła zachowały się: trójbocznie zamknięte prezbiterium, zakrystia, zakrystia przylegająca do północnej ściany prezbiterium, ściany nawy głównej z przeszytymi nawami arkadami oraz dolna kondygnacja kwadratowej wieży od strony zachodniej. Obiekt oskarpowany. W ścianie zachodniej wieży półkoliście zamknięte wejście. Korpus kościoła kryty dwuspadowym dachem, poszczególne przęsła naw bocznych osobnymi trzyspadowymi dachami, a wieża dachem czterospadowym. Dachy kryte dachówką karpiówką ułożoną w koronkę. Trójprzęsłowe wnętrze kryte pozorną kolebką i stropem belkowym. Wyposażenie Wystrój wnętrza przeważnie XVIII-wieczny. Na uwagę zasługują barokowe: ołtarz główny i ołtarze boczne z 1. połowy XVIII w., z których lewy z gotycką, drewnianą rzeźbą Matki Boskiej z Dzieciątkiem (ok. 1500 r.), przeniesioną z kaplicy zamkowej; barokowa chrzcielnica z 1. połowy XVIII w. oraz granitowa kropielnica, zapewne średniowieczna (XIII w.). Ponadto barokowe obrazy: XVIII-wieczny św. Franciszka Ksawerego i z przełomu XVIII i XIX w., świętych Piotra i Pawła oraz rzeźby: dwa barokowe krucyfiksy, Chrystus Ecce Homo i Chrystus u Słupa z końca XVIII w. Organy przeniesione w 1975 r. z dawnego kościoła filialnego Matki Boskiej Królowej Polski, zbudowane przez W. Sauera z Frankfurtu n/Odrą w drugiej połowie XIX w., po przeniesieniu zmodernizowane, pozbawione zewnętrznej oprawy. Z zabytków złotniczych zachowały się: renesansowa monstrancja wieżyczkowa z początku XVII w., kielichy: późnorenesansowy z 1 połowy XVII w., z 1680 r. i XVIII-wieczny, barokowa lampa wieczna z 1700 r. Największy rozgłos wąbrzeskiej farze przyniósł obraz Matki Bożej Niepokalanie Poczętej eksponowany w ołtarzu głównym, pochodzący z XVI lub 1 połowy XVII w. Uznawany za cudowny, obraz Matki Boskiej Wąbrzeskiej, został przeniesiony w 1685 r. z Kowalewa. Obecnie obraz Wąbrzeskiej Pani przedstawiający Maryję w stanie brzemiennym jest otaczany czcią jako wizerunek Matki Bożej Brzemiennej. |
| źródło: |
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. XI: Województwo
bydgoskie, pod red. T. Chrzanowskiego i M. Korneckiego, z. 19: Powiat
wąbrzeski, oprac. T. Chrzanowski i M. Kornecki, Warszawa, 1967 |
| jak trafić: |
Wąbrzeska fara znajduje się przy ulicy Górnej. |
| zdjęcie: |
|
|
|
|
